یکی از مباحث بسیار مهم و پرکاربرد در آیات و روایات، مبحث مشتقات صرفی است. در بین مشتقات، اسم فاعل، صیغه مبالغه و صفت مشبهه به دلیل قرابت حوزة مفهومی و بسامد بالا در آیات و روایات از جایگاهی ویژه برخوردارند. هدف این نوشتار توصیفی – تحلیلی بیان تفاوت‌های معنایی این سه‌گونه از مشتقات است که در منابع ادبی با تعابیری همچون حدوث و ثبوت از آنها یاد شده است. براین‌اساس اسم فاعل دلالت بر حدوث و صفت مشبهه دلالت بر ثبوت و دوام دارد. اما درعینِ‌حال برخی صفات مشبهه اصلًا دوام و استمرار ندارند و ازطرف دیگر برخی اسم فاعل‌ها معنی دوام دارند نه حدوث. اهمیت این امر به فهم و ترجمه متون دینی برمی‌گردد که گاه نتایج غیرقابل‌قبولی در پی دارد. لذا ابتدا به تعریف مشتقات سه‌گانه پرداخته‌شده سپس با مراجعه به کتب ادیبان، تفاوت‌های آنها بر اساس شواهد عینی تبیین‌شده است.
مهم‌ترین نتایج پژوهش حاکی از آن است که: در این مقاله فرق‌های بین حدوث و ثبوت و استمرار، بیان‌شده و نتیجه، آن‌که صفت مشبهه ثبوت دارد ولی لزومًا دوام و استمرار ندارد و ازطرفی برخی اسم فاعل‌ها و نیز صیغه‌های مبالغه، ثبوتی هستند، نه حدوثی، که مهم‌ترین شاخصه برای تشخیص، توجه به معنا است.
)